„Serce w plecaku”, „Warszawskie dzieci” oraz „Marsz Mokotowa” to tylko część pieśni patriotycznych, jakie usłyszeliśmy podczas koncertu pt. „Harcerski Krąg Pamięci Powstania Warszawskiego”. Wydarzenie zostało poświęcone Basi Nazdrowicz, łączniczce Powstania Warszawskiego i harcerce VI Warszawskiej Żeńskiej Drużyny Harcerskiej. Koncert odbędzie się 19 września br. o godz. 18.00 w auli Wyższej Szkoły Sztuki i Projektowania przy ul. Targowej 65 w Łodzi.

Aresztowanie 10 września 1943 r.  polskich dzieci z miejscowości Mosina stanowiło nie tylko etap wojennej ich gehenny. Jest również symbolem polityki okupantów niemieckiego i sowieckiego, nakierowanej na zniszczenie polskości poprzez uderzenie w to, co dla przyszłości każdej wspólnoty narodowej najcenniejsze – dzieci. Musimy pamiętać, że wydarzenie to stanowiło element planowych działań, których konsekwencją były m.in. losy polskich dzieci wysiedlonych, deportowanych, germanizowanych, rusyfikowanych i zabijanych w obozach i łagrach. Dzieci, które bohatersko broniły Warszawy i innych polskich miast. Dzieci, które dzieliły los swoich rodziców – Żołnierzy Niezłomnych– powiedział Dyrektor Muzeum Dzieci Polskich – ofiar totalitaryzmu w związku z uroczystymi obchodami Narodowego Dnia Polskich Dzieci Wojny, które po raz pierwszy odbyły się 10 września br.

„We wrześniu 1943 r. zostałem aresztowany. Byłem jeszcze wtedy nieletni, a więc skierowano mnie wraz z 50 innymi mosińskim dziećmi do obozu dla nieletnich w Łodzi. Dla mnie było to wstrząsające przeżycie, spotęgowane faktem, że dzień wcześniej zostali aresztowani moi rodzice z siostrami.  Pamiętam, że Niemcy przyszli po mnie o godzinie 9.00 rano, zgromadzili nas w jednej z mosińskich sal, następnie zawieźli ciężarowym samochodem do Poznania, a stamtąd już do Łodzi” – relacjonował Kazimierz Cieślewicz, były więzień obozu przy ul. Przemysłowej. To jeden z wielu cytatów, jakie znalazły się na planszach najnowszej ekspozycji Muzeum. Wernisaż wystawy odbył się 30 sierpnia br. w gmachu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.

„Spokojny, rzeczowy, pełen poczucia humoru zdobywał uznanie zarówno zwierzchników, jak i podwładnych dzięki swej wiedzy i wytrwałości. Warsztaty pod jego dowództwem stały się oddziałem zwartym, nastawionym głównie na szkolenie bojowe, które Dąbski nadzorował skrupulatnie” – pisał o ppor. Zdzisławie Dąbskim, współzałożycielu Pułku Armii Krajowej „Baszta” oraz podporuczniku rezerwy, Lesław Bartelski w książce pt. „Pułk AK Baszta”.

Pomnik Martyrologii Dzieci, plac apelowy, budynek kwarantanny czy atelier to tylko niektóre z miejsc na terenie byłego niemieckiego obozu koncentracyjnego dla dzieci polskich przy ul. Przemysłowej w Łodzi. Od dziś za pośrednictwem oficjalnej strony Muzeum można wybrać się na wirtualny spacer po najważniejszych miejscach związanych z historią obozu.

„Pewnego razu przyniesiono do szpitala chorego pięcioletniego chłopca. Matka była przy nim. Był już w agonii. Matka, jak zauważyłam była bardzo niespokojna, ale krępowała się powiedzieć, że dziecko nie było ochrzczone. Patrzę na dziecko, jest konające, ale nie może umrzeć. Wzięłam wody, ochrzciłam i dziecko ślicznie, spokojnie zmarło” – czytamy we wspomnieniach s. Stefanii Fiodorczuk, która posługiwała w ochronkach dla Dzieci Zamojszczyzny. Wiele podobnych relacji znalazło się na planszach najnowszej wystawy Muzeum Dzieci Polskich – ofiar totalitaryzmu pt. „Wypędzą nas i zabiją. Losy Dzieci Zamojszczyzny w 80. rocznicę Akcji Zamość”.

13 lipca 2023 r., podczas 79. posiedzenia Sejmu Rzeczpospolitej Polskiej, ustanowiono Narodowy Dzień Polskich Dzieci Wojny. Na obchody nowego święta wybrano 10 września, odnosząc się do tragicznych wydarzeń z Mosiny w 1943 roku. Pomysłodawcą tej daty było Muzeum Dzieci Polskich – ofiar totalitaryzmu.

Internetowa baza danych polskich dzieci więzionych w niemieckim obozie koncentracyjnym na Przemysłowej powstała w odpowiedzi na apele ich rodzin. Kontaktują się z nami krewni Ocalałych lub zamordowanych w obozie dzieci, którzy – jak dotąd bezskutecznie - poszukiwali jakichkolwiek informacji na temat swoich najbliższych – tłumaczył dr Ireneusz Piotr Maj, dyrektor Muzeum, w związku z uruchomieniem bazy danych byłych więźniów obozu na Przemysłowej.

Dzięki inicjatywie podjętej przez Muzeum Dzieci Polskich – ofiar totalitaryzmu polskie dzieci, które straciły życie w czasie II wojny światowej, zostaną godnie upamiętnione. Pomnik, który już wkrótce powstanie na cmentarzu rzymskokatolickim pw. św. Wojciecha w Łodzi, będzie miejscem przypominającym o tragedii najmłodszych ofiar totalitarnych Niemiec – tłumaczy dr Ireneusz Piotr Maj, dyrektor Muzeum, w związku z ogłoszeniem najlepszych projektów pomnika poświęconego polskim dzieciom – ofiarom niemieckich zbrodni w Łodzi. 

Podczas posiedzenia sejmowej Komisji Kultury Środków Przekazu posłowie przyjęli ustawę o ustanowieniu 10 września Narodowym Dniem Polskich Dzieci Wojny. W posiedzeniu uczestniczył dr Ireneusz Piotr Maj, który uzasadnił - wskazany przez Muzeum Dzieci Polskich – ofiar totalitaryzmu - dzień 10 września, jako najodpowiedniejszą datę obchodów Narodowego Dnia Polskich Dzieci Wojny.

Widok bestialsko mordowanego dziecka przez niemieckiego okupanta lub śmierć w komorze gazowej to tragiczny los, jaki czekał wiele polskich matek w czasie II wojny światowej. Zupełnie inaczej wyglądała rzeczywistość w III Rzeszy, gdzie niemieckie matki, za posiadanie licznego potomstwa otrzymywały od Adolfa Hitlera Krzyż Honorowy Niemieckiej Matki (niem. Ehrenkreuz der Deutschen Mutter).

Serdecznie zapraszamy na Noc Muzeów, która odbędzie się 13 maja 2023 roku. Początek wydarzenia o godz.18.00 w siedzibie Muzeum przy ul. Piotrkowskiej 90.

Z inicjatywy Muzeum Dzieci Polskich – ofiar totalitaryzmu, na cmentarzu rzymskokatolickim pw. św. Wojciecha w Łodzi powstanie pomnik dzieci polskich – ofiar niemieckich zbrodni. Budowę pomnika sfinansuje Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Wsparcie zadeklarowały również Archidiecezje Łódzka oraz PGE Polska Grupa Energetyczna S.A. – Mecenas Muzeum. 20 kwietnia br. w siedzibie Muzeum odbyła się konferencja prasowa dot. ogłoszenia konkursu otwartego na projekt pomnika.

Polen-Jugendverwahrlager der Sicherheitspolizei in Litzmannstadt został uruchomiony przez okupacyjne władze niemieckie 1 grudnia 1942 roku. 11 grudnia tego samego roku zarejestrowano pierwszy transport z małymi więźniami. Wraz z upływem czasu obóz, utworzony na terenie wydzielonym z Ghetto Litzmannstadt, był rozbudowywany, by móc pomieścić jak największą liczbę polskich dzieci.

Współpraca przy tworzeniu wystaw, konferencji, publikacji oraz wspólne prowadzanie badań naukowych to główne założenia porozumienia między Muzeum Dzieci Polskich – ofiar totalitaryzmu i Instytutem Strat Wojennych im. Jana Karskiego. Porozumienie podpisano 4 kwietnia 2023 roku w siedzibie Muzeum.

Uczestnicząc w Małej Drodze Krzyżowej na terenie byłego niemieckiego obozu koncentracyjnego dla polskich dzieci, odpowiadamy na apel ks. abp. Marka Jędraszewskiego sprzed 10 laty o prawdziwą pamięć, czyli o modlitwę w cieniu krzyża. By męczeństwo dzieci nie poszło na marne i budziło sumienia współczesnych ludzi – powiedział dr Ireneusz Piotr Maj, dyrektor Muzeum, w związku z Małą Droga Krzyżową w intencji ofiar obozu na Przemysłowej.

Patronat nad wydarzeniem objęło Muzeum Dzieci Polskich – ofiar totalitaryzmu.

Akademia Kultury Społecznej i Medialnej (AKSiM) w Toruniu to kolejna instytucja, z którą w ostatnim czasie Muzeum nawiązało współpracę. Jednym z założeń porozumienia będzie organizacja konkursów dla studentów toruńskiej Uczelni. Najbliższy z nich  będzie dotyczył przygotowania małych form filmowych o niemieckim obozie koncentracyjnym dla polskich dzieci w Łodzi.

Warsztaty archiwalne dla młodych historyków oraz udział uczniów w wybranych kwerendach historycznych to najważniejsze założenia podpisanego porozumienia o współpracy Muzeum Dzieci Polskich – ofiar totalitaryzmu z Publicznym Liceum Ogólnokształcącym Politechniki Łódzkiej.

„Niektórzy Niemcy, SS-mani z załogi obozu, pracujący na kierowniczych stanowiskach utrzymywali ciągły terror – bili, katowali. Mam tutaj na uwadze osławionego Augusta (…). Bił nie tylko przy pracy, ale przychodził na stubę po apelu, kazał się kłaść lub wypinać i katował” – czytamy w zeznaniu Stefana Marczewskiego, byłego więźnia obozu na Przemysłowej. Sylwetka wachmana Edwarda Augusta oraz najnowsze ustalenia historyków Muzeum zostały zaprezentowane 23 marca 2023 r. podczas konferencji prasowej.

19 marca, w kościele pw. Wszystkich Świętych w Giecznie  mogliśmy usłyszeć koncert zatytułowany „Dziękuję Ci Polsko!” w wykonaniu Jana Pietrzaka. Organizatorem wydarzenia było Muzeum Dzieci Polskich - ofiar totalitaryzmu. 

„Mieszkałam i pracowałam w dołku przy młynie. Zbierałam z innymi dziewczętami kamienie, zbierałam ziemniaki, pracowałam w inspektach u właściciela majątku Fuge. Za przewinienia drobne karano nas w ten sposób, że wysyłano do wykopywania pieńków drzewnych, nie dawano kolacji, zamykano w piwnicy...” – wspominała Danuta Kęsik, była więźniarka podobozu w Dzierżąznej. To jeden z cytatów, jaki można przeczytać na planszy nowej wystawy plenerowej Muzeum pt. „Tylko praca i głód. Historia filii niemieckiego obozu koncentracyjnego dla dzieci polskich”. Otwarcie ekspozycji odbyło się 17 marca br. w parku dworskim w Dzierżąznej.

„Pamięci polskich dzieci – ofiar zbrodni niemieckich, germanizowanych, wysiedlanych, zmuszanych do niewolniczej pracy, więzionych, zmarłych i mordowanych w obozach i miejscach kaźni na terenie Łodzi” – to tekst umieszczony na tablicy pamiątkowej, która 13 marca br. została odsłonięta na budynku Łódzkiego Kuratorium Oświaty.

„W ramach procedury przyjęcia do obozu dzieciom golono głowy. Odbierano im cywilne ubrania. W zamian otrzymywały szare drelichowe mundurki – chłopcy: bluzę, spodnie i czapkę, a dziewczynki sukienkę i bluzę. Zamiast swojego obuwia dzieci dostawały charakterystyczne drewniane chodaki” – czytamy w publikacji Muzeum pt. „Niezwykła polska rodzina. Losy Gertrudy Nowak - dziecka z obozu na Przemysłowej”, której prezentacja wraz z wystawą o tym samym tytule odbyła się 9 marca 2023 r., w Gminnym Centrum Kultury, Sportu, Turystyki i Rekreacji w Dzierżąznej.

„To się nie kończy... Historia dzieci z obozu na Przemysłowej” oraz „Geheime Reichssache Kinderlager Schicksale in Polen” to tytuły filmów, które zostały dziś zaprezentowane przez Muzeum Dzieci Polskich – ofiar totalitaryzmu podczas pokazu w Łódzkim Domu Kultury.

2 marca br. w Muzeum Dzieci Polskich – ofiar totalitaryzmu odbyło się spotkanie młodzieży z łódzkich szkół średnich z panem Januszem Niemcem-Żubrydem, przedstawicielem Stowarzyszenia Dzieci Żołnierzy Wyklętych określanym również mianem najmłodszego więźnia politycznego w Polsce ludowej.

Współpraca na rzecz dystrybucji filmów produkcji Muzeum Dzieci Polskich – ofiar totalitaryzmu przez Łódzki Dom Kultury to główny cel zawartego porozumienia o współpracy między instytucjami. Podpisanie listu intencyjnego dot. realizacji wspólnych działań odbyło się 28 lutego 2023 r. w siedzibie Muzeum przy ul. Piotrkowskiej 90 w Łodzi.

Zapraszamy do zapisów na projekcję filmów dokumentalnych, która odbędzie się 3 marca br. o godz. 18.00 w Łódzkim Domu Kultury. Zapisy odbywają się za pośrednictwem poczty elektronicznej: filmy@muzeumdziecipolskich.pl. Wstęp na pokaz jest bezpłatny. Obowiązuje kolejność zgłoszeń.

„Byłam tak bardzo wyczerpana, że płakałam i modliłam się, żeby umrzeć” – czytamy we wspomnieniach Haliny Cubrzyńskiej-Kryszkiewicz, byłej więźniarki obozu na Przemysłowej. Podobne cytaty można przeczytać na wystawie Muzeum pt. „Nauczono nas płakać bez łez...”, która została dziś zaprezentowana na rynku głównym w Zgierzu. Wydarzenie wpisuje się w cykl obchodów związanych z 80. rocznicą utworzenia filii obozu dla polskich dzieci w Dzierżąznej. Po obejrzeniu wystawy odbyła się debata historyczna w Urzędzie Gminy Zgierz.

Nie mogę zrozumieć, jak to jest możliwe, że Eugenia Pol kryła w sobie dwa tak różne oblicza. Pracując w żłobku, Gienia była nieskazitelną i życzliwą osobą. Była niesamowicie troskliwa wobec dzieci (…). Nie mieści mi się w głowie, że kilka lat wcześniej mogła dokonywać tak strasznych i okrutnych czynów na dzieciach jako nadzorczyni obozu dla polskich dzieci – powiedziała w rozmowie z historykiem Muzeum Marianna Tomasik, która po wojnie pracowała w tym samym żłobku co Eugenia Pol.

„W dniu 10.09.1943 r. moja cała rodzina została aresztowana przez gestapo i wywieziona do obozów koncentracyjnych. Ja wraz z siostrą i bratem zostałam umieszczona w obozie dla dzieci i młodzieży polskiej w Łodzi przy ul. Przemysłowej” – poinformowała Janina Bajroszewska – dzięki kwerendzie historyków Muzeum – znana z imienia i nazwiska najmłodsza była więźniarka obozu na Przemysłowej w Łodzi.

Dziś mija 80 lat od zorganizowanego przez mieszkańców Siedlec demonstracyjnego pogrzebu „Dzieciom z Zamojszczyzny”, które zmarły w czasie jednego z transportów.

19 stycznia 2023 roku Muzeum Dzieci Polskich – ofiar totalitaryzmu zawarło porozumienie o współpracy z Łódzkim Kuratorem Oświaty. Głównym założeniem porozumienia jest organizacja konkursów historycznych oraz promocja pierwszej wystawy multimedialnej Muzeum „Mamo czemu nie przyjeżdżać? Listy dzieci z obozu na Przemysłowej”.

W ostatnich dniach funkcjonowania obozu byliśmy przerażeni. Baliśmy się, że Niemcy nas zabiją, więc chowaliśmy się pod dolnymi pryczami (…). Ostatniego dnia po przebudzeniu, kiedy wyszedłem na zewnątrz, zauważyłem, że na terenie obozu nie ma wachmanów – wspominał Henryk Łyszkowicz, były więzień obozu na Przemysłowej, w rozmowie z dr. Ireneuszem Piotrem Majem, dyrektorem Muzeum.

Emisja znaczka poświęconego niemieckiemu obozowi koncentracyjnemu dla polskich dzieci w Łodzi jest kolejnym dowodem naszej pamięci o ofiarach tego miejsca. Tragedia małych więźniów, za którą odpowiadają niemieccy okupanci,  wymaga tego, by o niej mówić – podkreślił dr Ireneusz Piotr Maj, dyrektor Muzeum, w związku z prezentacją znaczka pocztowego „Niemiecki obóz dla polskich dzieci w Łodzi (1942-1945)”. Wydarzenie miało miejsce w przeddzień 78. rocznicy zakończenia funkcjonowania obozu na Przemysłowej. 

Właśnie ukazał się teledysk do piosenki „Dzieci z Przemysłowej”. Utwór w wykonaniu Czesława Mozila oraz chóru i orkiestry Zespołu Szkół Muzycznych im. Stanisława Moniuszki w Łodzi promuje najnowszy film dokumentalny Muzeum pt. „To się nie kończy... Historia dzieci z obozy na Przemysłowej".