Archiwum aktualności 2022
Główna Komisja Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce – Instytutu Pamięci Narodowej jest zdania, że obóz dla młodocianych Polaków w Łodzi należy traktować, jak obóz koncentracyjny.
28 grudnia br. w tymczasowej w siedzibie Muzeum przy ul. Piotrkowskiej 90 w Łodzi uruchomiliśmy pierwszą wystawę multimedialną pt. „Mamo, czemu nie przyjeżdżasz? Listy dzieci z obozu na Przemysłowej”. Ekspozycja powstała w oparciu o listy małych więźniów niemieckiego obozu koncentracyjnego dla polskich dzieci w Łodzi.
„Kochani rodzice, jak będziecie mogli, to wystarajcie się o jakieś wierzchy od skórkowych butów i dajcie obie na 37 numer drewnianych spodów, i przyślijcie mi, bo nie mam w czym chodzić (…) Proszę o trochę szarego mydła i łyżkę, bo nie mam czym jeść” – czytamy w jednym z listów napisanych przez Halinkę Cubrzyńską, byłą więźniarkę niemieckiego obozu koncentracyjnego dla polskich dzieci na Przemysłowej. Ten i wiele innych listów będzie można zobaczyć na otwartej dziś pierwszej wystawie multimedialnej przygotowanej przez Muzeum Dzieci Polskich – ofiar totalitaryzmu. Projekt zrealizowano dzięki dofinansowaniu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Obyśmy tylko dożyli. Obyśmy my, ocaleni, dożyli budowy gmachu Muzeum – apelował na początku września br. Jerzy Jeżewicz, przedstawiciel byłych więźniów z obozu na Przemysłowej w Łodzi. Wygląda na to, że plan powstania stałej siedziby Muzeum Dzieci Polskich – ofiar totalitaryzmu jest coraz bliższy realizacji. Dziś podpisano akty notarialne dotyczące pozyskania trzech nieruchomości. Zadanie dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Żyje już niewielu Ocalałych, a z roku na rok jest ich coraz mniej. Dlatego tym bardziej cieszymy się z kolejnych odnalezionych świadków okrutnej historii dotyczącej niemieckiego obozu koncentracyjnego dla polskich dzieci na Przemysłowej w Łodzi – powiedział dr Ireneusz Piotr Maj, dyrektor Muzeum Dzieci Polskich – ofiar totalitaryzmu, w związku z pierwszym spotkaniem z Henrykiem Łyszkowiczem, Ocalałym z obozu na Przemysłowej.
8 grudnia 2022 roku do obiegu został wprowadzony znaczek pocztowy zatytułowany „Niemiecki obóz dla polskich dzieci w Łodzi (1942-1945)”. Emisja znaczka wpisuje się w organizowane przez Muzeum Dzieci Polskich – ofiar totalitaryzmu obchody 80. rocznicy utworzenia niemieckiego obozu koncentracyjnego dla polskich dzieci przy ul. Przemysłowej w Łodzi.
8 grudnia 2022 roku w siedzibie łódzkiego oddziału Narodowego Banku Polskiego odbyła się emisja nowej monety kolekcjonerskiej o nominale 10 zł - „Niemiecki obóz dla polskich dzieci w Łodzi (1942-1945)”. W trakcie spotkania pamiątkowe monety wręczono Ocalałym z niemieckiego obozu koncentracyjnego dla polskich dzieci w Łodzi. Wydarzenie wpisuje się w obchody 80. rocznicy utworzenia niemieckiego obozu na Przemysłowej.
„Po latach niepamięci, dziś oddajemy im głos. Dziś przemawiają dzieci z obozu przy ul. Przemysłowej” – tymi słowami dr Ireneusz Maj, dyrektor Muzeum Dzieci Polskich – ofiar totalitaryzmu oraz producent filmu dokumentalnego pt. „To się nie kończy…Historia dzieci z obozu na Przemysłowej”, podsumował najnowszy projekt Muzeum. Produkcja filmowa o niemieckim obozie koncentracyjnym dla polskich dzieci w Łodzi miała swoją premierę 7 grudnia 2022 roku w Teatrze Wielkim w Łodzi.
W związku z obchodami 80. rocznicy uruchomienia niemieckiego obozu koncentracyjnego dla polskich dzieci przy ul. Przemysłowej w Łodzi 1 grudnia br. w Sejmie RP odbył się wernisaż wystawy pt. „Niezwykła polska rodzina. Losy Gertrudy Nowak – dziecka z obozu na Przemysłowej”. Nawiązuje ona do ostatniej publikacji wydanej przez Muzeum Dzieci Polskich – ofiar totalitaryzmu. Wystawa została sfinansowana ze środków Polskiej Grupy Energetycznej.
Złoty BohaterOn w kategorii instytucja za propagowanie historii Polski XX wieku oraz nagroda publiczności trafiły na ręce dra Ireneusza Piotra Maja, dyrektora Muzeum Dzieci Polskich – ofiar totalitaryzmu. To wielki zaszczyt i motywacja do podejmowania kolejnych działań na rzecz rozpowszechniania wiedzy historycznej o niemieckim obozie koncentracyjnym dla polskich dzieci przy ul. Przemysłowej w Łodzi. Dziękujemy wszystkim tym, którzy oddali na nas głosy, doceniając naszą pracę.
Tragiczny los więźniów niemieckiego obozu koncentracyjnego dla polskich dzieci przy ul. Przemysłowej w Łodzi, raport o stratach wojennych w Polsce oraz nierozliczone zbrodnie niemieckie to tematy, które zostały poruszone podczas debaty zorganizowanej 24 listopada br. przez PGE Polską Grupę Energetyczną S.A. w Muzeum Dzieci Polskich – ofiar totalitaryzmu.
Pracownicy Muzeum Dzieci Polskich – ofiar totalitaryzmu zapraszają 1 grudnia 2022 r. do udziału w wydarzeniach pt. „Pamięci dzieci z obozu na Przemysłowej” organizowanych w związku z 80. rocznicą utworzenia niemieckiego obozu koncentracyjnego dla polskich dzieci przy ul. Przemysłowej w Łodzi.
Narodowy Bank Polski wprowadzi do obiegu srebrną monetę kolekcjonerską o wartości nominalnej 10 zł - „Niemiecki obóz dla polskich dzieci w Łodzi (1942-1945)”. Prof. Adam Glapiński, prezes NBP, podpisał zarządzenie w tej sprawie.
Komendant niemieckiego obozu koncentracyjnego dla polskich dzieci przy ulicy Przemysłowej w Łodzi za swoje zbrodnie został skazany po wojnie na dożywocie. Wyszedł z więzienia już po 6 latach. Do dziś było zagadką, dlaczego go zwolniono. Udało się ją rozwiązać historykom z Muzeum Dzieci Polskich – ofiar totalitaryzmu. Sturmbannfuhrer SS Camillo Ehrlich znalazł się na wolności jako agent komunistycznej bezpieki – Stasi.
13 października 2022 roku w Zespole Szkół Salezjańskich im. Ks. Bosko w Łodzi przy ul. Wodnej 34 odbyło się uroczyste zawarcie porozumienia o współpracy pomiędzy Muzeum Dzieci Polskich – ofiar totalitaryzmu a Zespołem Szkół Salezjańskich im. Ks. Bosko w Łodzi.
6 października br. odbyło się pierwsze posiedzenie konstytuujące Radę Muzeum przy Muzeum Dzieci Polskich – ofiar totalitaryzmu. Podczas spotkania wybrano przewodniczącego i wiceprzewodniczącego Rady Muzeum. Ponadto uchwalono Regulamin Rady, przedstawiono sprawozdania z działalności placówki za 2021 rok oraz plany pracy Muzeum na bieżący rok.
Dokumenty z jedynej zachowanej dotąd obozowej teczki akt osobowych Gertrudy Nowak – byłej więźniarki obozu dla dzieci polskich przy ul. Przemysłowej w Łodzi. Pracownicy Muzeum poznali historię małej więźniarki Polen-Jugendverwahraler Litzmannstadt dzięki archiwaliom zawartym w ocalonej przez dziewczynkę obozowej teczce personalnej.
W wyniku masowych wywózek ludności polskiej, będących następstwem agresji ZSRR, wiele polskich rodzin zostało zesłanych na Syberię. Wśród nich znalazły się również osoby najbliższe sercu Stanisława Siedleckiego, senatora II RP i jednego z najwybitniejszych przedstawicieli ruchu prometejskiego. Po napaści sowieckiej na Polskę we wrześniu 1939 r., w pierwszej połowie 1940 r. Irena Siedlecka (po mężu Wołyniak) zesłana wraz siostrą oraz chorą matką na Syberię. Następnie przez Uzbekistan ewakuowana do Iranu, a stamtąd do Indii. Po wojnie osiadła na stałe w Australii.
Z okazji I konferencji naukowo-dydaktycznej otrzymaliśmy list od Premiera RP. Do byłych więźniów i uczestników konferencji swój list skierował wicepremier Rady Ministrów.
„Wciąż mam pod powiekami kilka obrazów z tamtych strasznych dni. Przez wiele lat nie wiedziałem, co jest wspomnieniem, a co wyobrażeniem” – powiedział Jerzy Jeżewicz, były więzień obozu dla dzieci przy ul. Przemysłowej w Łodzi, podczas I konferencji naukowo-dydaktycznej Muzeum Dzieci Polskich – ofiar totalitaryzmu.
Nierozliczone zbrodnie niemieckie na polskich dzieciach oraz wpisane w to odszkodowania za krzywdy wojenne, publikacja imiennej listy dziecięcych ofiar, nieznana historia komendanta obozu przy ul. Przemysłowej w Łodzi i premiera najnowszej książki pt. „Niezwykła polska rodzina. Losy Gertrudy Nowak – dziecka z obozu na Przemysłowej”- to tylko część tematów organizowanej „I konferencji naukowo-dydaktycznej Muzeum Dzieci Polskich – ofiar totalitaryzmu. Polen-Jugendverwahrlager Litzmannstadt w kontekście niemieckich zbrodni na dzieciach polskich w okresie II wojny światowej”.
Muzeum Dzieci Polskich – ofiar totalitaryzmu włączyło się w kampanię #bezprzedawNIEnia zainicjowaną przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Akcja ma na celu rozpowszechnianie wiedzy na temat polskich strat wojennych.
W związku z dzisiejszą rocznicą wybuchu Powstania Warszawskiego przypominamy historie dzieci – więźniów obozu przy ul. Przemysłowej, których dramatyczne koleje losu na różne sposoby zbiegły się z losami walczącej stolicy.
„Wizja lokalna” to tytuł filmu dokumentalnego, jaki powstał na przełomie lutego i marca 1972 roku, gdy w Łodzi trwał pierwszy proces jednej z wachmanek obozu na Przemysłowej, Eugenii Pol. W filmie bierze udział sama oskarżona oraz siedemnaścioro byłych więźniów obozu. Jednym z planów jest historyczny teren obozu, na którym twórcy zarejestrowali szczegółowe wspomnienia ocalałych, jak podczas wizji lokalnej – stąd tytuł filmu. Drugim planem jest cela w areszcie, skąd te same zdarzenia interpretuje 49-letnia oprawczyni. Zarówno wypowiedzi Pol jak i ocalałych nie są opatrzone żadnym komentarzem – sama forma dokumentu buduje dwutorową, równoległą narrację, ofiarując widzom przestrzeń do subiektywnych wniosków.
Muzeum Dzieci Polskich – ofiar totalitaryzmu zaprasza do wzięcia udziału w bezpłatnych wakacyjnych spacerach edukacyjnych po terenie byłego niemieckiego obozu koncentracyjnego dla polskich dzieci przy ul. Przemysłowej.
Obóz przy ul. Przemysłowej jest symbolem cierpienia polskich dzieci. Należy jednak również pamiętać o ogromnej tragedii, jakiej doświadczyli ich rodzice. 30 czerwca 2022 r. przypada 78. rocznica śmierci piętnastoletniego Janka Tratowskiego.
Od początku czerwca 1942 r., decyzją niemieckich władz okupacyjnych, dwa łódzkie cmentarze rzymskokatolickie – św. Wojciecha (tzw. „cmentarz na Kurczakach”) oraz św. Franciszka – zostały wyznaczone, jako jedyne miejsca pochówku Polaków w obrębie miasta.
W Zespole Szkół Salezjańskich im. Księdza Bosko w Łodzi rozstrzygnięto konkurs historyczno-literacki „Wojna oczami dzieci” pod patronatem Muzeum Dzieci Polskich - ofiar totalitaryzmu. Wszystkim laureatom serdecznie gratulujemy.
Gdy dzieci przekraczały bramę obozu Niemcy pozbawiali ich wszystkiego - rzeczy osobistych, zabawek, nawet ubrań. Zamiast butów dostawały twarde drewniane chodaki. Dziś, w Dniu Dziecka, a zarazem w pierwszą rocznicę utworzenia Muzeum Dzieci Polskich, na łódzkich ulicach pojawiły się nietypowe rzeźby - „Trepki” - upamiętniające dziecięce ofiary niemieckich zbrodni.
Podczas pierwszej Nocy Muzeów w kamienicy "Pod Harpiami" zainteresowanie zwiedzających ofertą Muzeum Dzieci Polskich było tak duże, że przerosło nasze najśmielsze oczekiwania. Wspominamy i dziękujemy, że byliście z nami. Zapraszamy do obejrzenia relacji z tego wydarzenia!
9 maja 1943 r. zginęła pochodząca z Poznania Ula Kaczmarek - pierwsza ofiara śmiertelna niemieckiego obozu koncentracyjnego dla polskich dzieci w Łodzi przy ulicy Przemysłowej.
Dyrektor Muzeum Dzieci Polskich – ofiar totalitaryzmu dr Ireneusz Maj wziął udział w dwudniowych Centralnych Obchodach Święta Polskich Dzieci Wojny, uroczystości 50. rocznicy powstania Stowarzyszenia Dzieci Wojny w Polsce.
Nadchodzi święto miłośników zwiedzania – Noc Muzeów w sobotę 14 maja. W tym roku po raz pierwszy zapraszamy tej nocy także do nas, do Muzeum Dzieci Polskich w Łodzi. Pokażemy m.in. nieznany film dokumentalny o obozie i opowiemy o dramatycznych losach małych ofiar nieludzkiego reżimu.
ZAPISY JUŻ OD DZISIAJ!
Dziękujemy placówkom oświatowym za wszystkie zaproszenia i otwarcie serc na wrażliwą tematykę losów polskich dzieci z niemieckiego obozu koncentracyjnego w Łodzi.
Dla dzieci koszmar wojny nie kończy się po ustaniu wystrzałów. Dzieci przez całe życie niosą bagaż dramatycznych wojennych wspomnień - napisali we wspólnej odezwie, apelu o zakończenie krwawej wojny na Ukrainie, byli więźniowie niemieckiego obozu koncentracyjnego dla polskich dzieci w Łodzi, przedstawiciele Związków i Stowarzyszeń Polskich Dzieci Wojny oraz członkowie założyciele Stowarzyszenia Rodzin Byłych Więźniów Obozu na Przemysłowej.
Brak dostępu do elementarnych środków czystości, a często nawet zwykłej możliwości umycia się, były jednym z najbardziej dotkliwych aspektów codziennej walki o przetrwanie małych więźniów niemieckiego obozu koncentracyjnego dla dzieci polskich w Łodzi.
Publikacja „Nauczono nas płakać bez łez...” poświęcona historii niemieckiego obozu koncentracyjnego dla polskich dzieci i ukazana przez pryzmat biografii jego byłych więźniów jest już dostępna w wersji elektronicznej w języku polskim i angielskim.
Rzeczywistość dzieci, które trafiły do niemieckiego obozu koncentracyjnego dla polskich dzieci przy ul. Przemysłowej była okrutna, zupełnie inna od wspomnienia bezpieczeństwa rodzinnego domu. Mali więźniowie za wszelką cenę próbowali radzić sobie z nią na wiele sposobów. Jak bezbronne dzieci zdołały przetrwać w nieludzkiej rzeczywistości obozowej? Między innymi dzięki modlitwie.
Znamy zwycięzców konkursu plastycznego na kartę noworoczną z życzeniami dla żyjących byłych więźniów obozu przy ulicy Przemysłowej.
Prowadzone przez historyków Muzeum Dzieci Polskich – ofiar totalitaryzmu badania przynoszą coraz więcej nowych informacji o przerażającym miejscu, jakim był niemiecki obóz koncentracyjny dla polskich dzieci w Łodzi.
„Opieszałych poganiać knutem”. Wstrząsający dokument ujawnia kulisy powstania obozu przy Przemysłowej
Wierzymy, że dla Ocalałych należy zrobić jak najwięcej. Wielu z nich potrzebuje pomocy. Dlatego muzeum wspiera inicjatywę utworzenia stowarzyszenia, które otoczy opieką i wsparciem tych, którzy przez lata mierzyli się z traumą oraz ich rodziny.
Porażające świadectwo o niemieckim obozie dla dzieci polskich przy ul. Przemysłowej w Łodzi. W opinii byłej więźniarki – Marii Wiśniewskiej-Jaworskiej – warunki panujące w obozie dziecięcym były gorsze od tych panujących w KL Ravensbrück.
Historycy Muzeum Dzieci Polskich badają historię niemieckiego obozu dla polskich dzieci przy ul. Przemysłowej. Podczas kolejnej kwerendy trafili na szokujące dokumenty dotyczące powstania dziecięcego obozu.
W grudniu minionego roku ogłosiliśmy konkurs plastyczny dla uczniów klas IV-VIII szkół łódzkich na kartę noworoczną z życzeniami dla żyjących byłych więźniów obozu przy ulicy Przemysłowej.
Z uwagi na duże zainteresowanie i w odpowiedzi na liczne prośby nauczycieli i dyrektorów, przedłużamy termin nadsyłania prac konkursowych do końca stycznia 2022.
W wyniku poszukiwań w polskich i niemieckich archiwach historycy Muzeum Dzieci Polskich – ofiar totalitaryzmu odkryli nieznane losy zaginionego po wojnie komendanta niemieckiego obozu koncentracyjnego dla polskich dzieci przy ul. Przemysłowej w Łodzi. Sturmbannführer SS Camillo Ehrlich został po wojnie schwytany przez Sowietów, skazany na dożywocie, ale ostatecznie władze NRD wypuściły go na wolność, a w RFN uznano wyrok za bezpodstawny. Zbrodniarz opracował podręcznik – studium przypadku o przestępcach – skierowany m.in. do funkcjonariuszy policji. Zmarł w Monachium 6 czerwca 1974 r. w wieku 81 lat.